Theo đề xuất của UBND TP.HCM, khi có từ 50% chủ sở hữu căn hộ đồng ý sẽ cưỡng chế tháo dỡ chung cư cũ nguy hiểm, hư hỏng nặng để đầu tư cải tạo, xây dựng mới.
Để đẩy nhanh tiến độ tháo dỡ, di dời và xây dựng mới nhà chung cư cũ trên địa bàn, mới đây, UBND TP.HCM đã gửi lên Bộ Xây dựng văn bản góp ý dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điều của Nghị định số 101/2015 quy định về cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.
UBND TP.HCM cho hay, theo quy định hiện hành, việc xây dựng mới các nhà chung cư cũ phải nhận được sự đồng thuận của 100% các chủ sở hữu căn hộ.
Theo Khoản 5, Khoản 6, Nghị định 101/2015: "Thời hạn để cộng đồng chủ sở hữu nhà chung cư được toàn quyền quyết định lựa chọn nhà đầu tư và quyết định phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; cụ thể là 3 tháng đối với chung cư nguy hiểm và 12 tháng đối với chung cư hư hỏng nặng".
Nhà nước sẽ tổ chức thực hiện phá dỡ, lựa chọn nhà đầu tư xây dựng mới chung cư trong trường hợp quá thời hạn trên mà chủ sở hữu nhà chung cư không lựa chọn được nhà đầu tư.
Thế nhưng, trên thực tế, nhà đầu tư vẫn không thỏa thuận được phương án bồi thường với người dân dù đã hết thời hạn. Thậm chí, một số trường hợp tuy đã đạt được đồng thuận nhưng sau đó lại muốn thay đổi phương thức bồi thường, từ nhận nhà sang nhận tiền hoặc ngược lại.
Vì không thỏa thuận được phương thức bồi thường với tất cả các chủ sở hữu căn hộ nên chủ đầu tư rất bị động, gặp khó khăn trong việc triển khai thực hiện. Chưa kể, việc tính giá trị bồi thường nhà ở cũ, giá trị nhà ở mới và giá trị chênh lệch vị trí giữa nhà ở cũ - nhà ở mới cũng rất phức tạp.
Trước thực trạng trên, UBND TP.HCM đề xuất Bộ Xây dựng bổ sung vào dự thảo nội dung quy định trong trường hợp nhà đầu tư trực tiếp đầu tư cải tạo, xây dựng mới nhà chung cư cũ hư hưởng nặng theo hai phương án sau.
Phương án thứ nhất: Quy định cụ thể chỉ bồi thường, tái định cư bằng căn hộ
Phương án thứ hai: Vẫn quy định 2 phương thức bồi thường bằng căn hộ hoặc bằng tiền. Khi có từ 50% chủ sở hữu căn hộ đồng ý, Nhà nước sẽ thực hiện tháo dỡ chung cư cũ nguy hiểm, hư hỏng nặng để đầu tư cải tạo, xây dựng mới. Chủ sở hữu bị cưỡng chế sẽ được hỗ trợ, bồi thường bằng tiền với mức bằng giá trị trung bình của các chủ sở hữu đã đồng thuận.
Cùng với đó, chính quyền TP.HCM cũng kiến nghị Bộ Xây dựng bổ sung vào dự thảo nghị định nội dung quy định về tỷ lệ đồng thuận của các chủ sở hữu tại hội nghị nhà chung cư để lựa chọn chủ đầu tư đối với chung cư cấp C là 80%. Đây là tỷ lệ đồng thuận để lựa chọn chủ đầu tư, không phải là tỷ lệ đồng thuận để tháo dỡ xây dựng mới nhà chung cư.
Ngoài ra, UBND TP.HCM còn kiến nghị phương án tháo gỡ những vướng mắc có thể xảy ra khi thực hiện các dự án theo kế hoạch đã phê duyệt. Trong quá trình bồi thường, giải phóng mặt bằng, nhà nước sẽ hỗ trợ chủ đầu tư về thu hồi đất, lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư, tạm cư, cưỡng chế phá dỡ, di dời.
Đối với tiền sử dụng đất dự án xây dựng mới nhà chung cư cũ, sẽ xác định như một dự án nhà ở thương mại. Vì nhà nước đã tham gia hỗ trợ chủ đầu tư trong quá trình bồi thường, giải phóng mặt bằng nên chủ đầu tư phải đóng 50% tiền sử dụng đất chứ không được miễn.
Lam Giang
